Recensie: Mud
14 augustus 2013, 09:40 | Jeroen
Het is ronduit onbegrijpelijk dat Mud niet direct na de goede ontvangst op het filmfestival van Cannes in 2012 door een distributeur werd aangekocht. Het duurde bijna een jaar voordat de film in de bioscopen van de Verenigde Staten te zien zou zijn, en nog enkele maanden langer voordat ook Nederland aan de beurt was. Dat is misschien wel ons geluk, want daardoor wordt Mud in de zomer uitgebracht en dat past perfect bij de sfeer van deze avonturenfilm. Het verhaal speelt zich af in Arkansas langs en op de Mississippi, op een plek waar de natuur nog de baas is.
De nieuwe Huck en Tom
De Mississippi was de plek waar de avonturen van Huckleberry Finn en Tom Sawyer zich afspeelden en Jeff Nichols neemt bewust weinig afstand van zijn illustere voorganger Mark Twain. Twee jongens, Ellis (Tye Sheridan) en Neckbone (Jacob Lofland), van een jaar of twaalf wonen langs de Mississippi. Ze hebben van Galen (gespeeld door Michael Shannon, die in de vorige films van Nichols de hoofdrol vervulde), de oom en voogd van Neckbone, gehoord over een boot in een boom op een eiland in de rivier. Dit moet hun hoofdkwartier voor de zomer worden, maar de boot blijkt bewoond.
De bewoner is Mud (Matthew McConaughey) die zich schuilhoudt op het eiland, op de vlucht voor de politie en huurmoordenaars vanwege een moord. Hij wacht daar op zijn vriendin, Juniper (Reese Witherspoon), met wie hij al sinds zijn puberteit een knipperlichtrelatie heeft. De man die hij vermoordde was op dat moment de echtgenoot van Juniper, maar hij mishandelde haar. Blijkbaar doorloopt hun relatie een cyclus waarbij zij regelmatig verdwijnt en het aanlegt met gevaarlijke mannen. Mud overtuigt deze mannen vervolgens hardhandig van het feit dat ze de relatie met Juniper beter kunnen verbreken. Alleen is dit keer de cyclus uit de band gesprongen.
Cause y’all love each other
Ellis en Neckbone besluiten Mud te helpen. Eerst door extra proviand te regelen, maar daarna ook door te helpen met het repareren van de boot zodat Mud en Juniper die als vluchtmiddel kunnen gebruiken. Ze racen rond hun dorp op een zelfgebouwde motor, met in een kar erachter allerlei onderdelen voor de boot. Als Juniper Ellis vraagt waarom ze haar en Mud helpen, is het antwoord eenvoudig: “Cause y’all love each other”. Maar de werkelijkheid is natuurlijk gecompliceerder, zo zal Ellis snel genoeg leren.
Mud is een mooie mengeling van drie gelijkwaardige elementen. Nichols heeft zorgvuldig een deel avontuur, een deel coming-of-age en een deel karakterstudie door elkaar gemengd. Ellis en Neckbone zijn twee vrijbuiters die zich zonder aarzelen (nou ja, bijna dan) in een avontuur storten en daarbij, zoals dat hoort, waardevolle lessen over het leven en dit geval de liefde leren. Met name Ellis heeft een prima eigen subplot over zijn eerste liefde, en de eerste keer dat zijn hart gebroken wordt.
Veel goede acteurs, McConaughey steelt de show
De jonge acteurs Tye Sheridan en Jacob Lofland vervullen hun rollen uitstekend. Ze moeten in Mud tegen flink acteergeweld van ervaren rotten als Matthew McConaughey, Reese Witherspoon en Sam Sheppard opboksen, maar houden zich goed staande. Zeker Sheridan, die al eerder te zien was als het kleine broertje in The Tree of Life van Terrence Malick, lijkt hard op weg een iconisch kindacteur te worden. Waar Malick meestal heel terughoudend acteren eist, wordt er in deze film meer expressiviteit van Sheridan geëist, en hij past zich goed aan de nieuwe eisen aan.
Het is toch McConaughey die de show steelt in de titelrol. Hij maakt van Mud een charismatisch oermens. Aan de ene kant windt hij de jongens om zijn vinger met mooie verhalen over zijn liefde voor Juniper, aan de andere kant lijkt hij ook oprecht liever te sterven dan haar achter te laten. Met de grote slangentatoeage op zijn arm heeft hij wel wat weg van een slangenbezweerder, maar wel een waarbij je nooit gelooft dat hij de slang helemaal onder controle heeft. En dat maakt het heel spannend om naar zijn show te kijken.
Een heel fijne zomerfilm
Met de avonturenfilm Mud zet Jeff Nichols een heel fijne zomerfilm neer. De sfeer van het leven langs de Mississippi, midden in de natuur onderstreept het zomerse gevoel. Verder rust de kracht van Mud vooral op het goede acteerwerk van de hele cast, inclusief de jonge acteurs die de hoofdrollen vervullen, en een eenvoudig maar doeltreffend verhaal. Daarmee wordt de film boven het niveau van de gemiddelde zomerfilm getild, en valt er voor ieder iets te halen. Zelf zag ik de film al een tijdje geleden tijdens een sneak preview en elke keer dat de trailer voorbij komt, krijg ik weer zin om rond te gaan hangen langs de Mississippi.
