Recensie: How to Describe a Cloud
20 oktober 2013, 11:02 | Jeroen
David Verbeek heeft iets met het Chinese taalgebied. Zijn nieuwste film, How to Describe a Cloud, is de tweede die hij in Taiwan opnam, nadat hij eerder twee films in Shanghai maakte. De film gaat over Lining, een jonge vrouw die zoekend is in haar leven. Wanneer haar moeder blind wordt door uitzaaiende kanker haalt ze voor een laatste keer de band met haar aan. Ondertussen ontwikkelen Linings gevoelens voor Chen, een man van middelbare leeftijd die met vroegpensioen is, zich naar een nieuw niveau.
Een steeds groter deel van ons leven lijkt gevuld te worden met solitaire activiteiten. Thuis achter de buis, maar ook in de publieke ruimte schermen we ons steeds meer af. In het openbaar vervoer hebben we koptelefoons op, sporten doen we niet meer in teamverband, maar hardlopend met de blik op de horizon. Zo ook Lining, die tijdens een rondje hardlopen op bijna onbeleefde wijze een vage bekende afschudt. Zelfs in cafés is het niet ongewoon meer om allemaal met de neus in het beeldscherm van een laptop gedoken te zitten.
Contact leggen
Lining onttrekt zich aan de andere kant ook aan deze tendens; Chen, die sinds zijn pensioen omslagen van boeken ontwerpt, is met zijn leeftijd een opvallende verschijning in het café waar verder vooral jongere mensen achter hun laptop zitten weggedoken. In tegenstelling tot haar leeftijdsgenoten legt Lining wel contact met hem. Er lijkt zelfs een aantrekkingskracht tussen hen te zijn, ondanks het leeftijdsverschil. Maar Chen stelt al snel vast dat er geen grotere afstand bestaat in het universum dan die tussen twee zielen, dus hij geeft haar weinig hoop die te overbruggen.
Ondertussen trekt Lining steeds vaker naar het platteland om voor haar moeder te zorgen. Ze maakt zich zorgen omdat haar moeder aangeeft haar omgeving te kunnen voelen nu ze die niet meer kan zien. Een dokter adviseert haar daarom de omgeving voor haar moeder te beschrijven. In eerste instantie is dit advies een reden voor Lining om meer tijd met haar moeder door te brengen, en versterkt het zo hun band. Het almaar naar woorden en beschrijvingen zoeken zorgt echter ook voor frictie. Linings moeder beleeft haar blindzijn niet als een grote handicap en wil, denk ik, gewoon een leuk gesprek met haar dochter.
Het verzwakken van een band
Geen band is sterker dan die tussen moeder en kind. Ooit waren ze een en verbonden, maar op een gegeven moment moet die band afgezwakt worden, alvorens hij helemaal verbroken wordt. De eerste stap van het verzwakken van de band was het vertrek van Lining van het platteland naar de stad. Nu bevindt ze zich in de levensfase waarin ze misschien een nieuwe, innige band aangaat, dit keer met een man.
David Verbeek brengt deze tegengestelde ontwikkelingen op mooie wijze voor het voetlicht. Tegelijkertijd neemt hij de ruimte om de tegenstellingen van het moderne Taiwan in beeld te brengen. De georganiseerde chaos van een grote stad als Taipei contrasteert mooi met de sereniteit van het platteland. Ook de oude mythen die makkelijk van de lippen van moeder en dochter rollen contrasteren met de technologische vooruitgang van de moderne samenleving. Net als in deze film lijken beide kanten van Taiwan hun eigen plek in het land te hebben, zonder elkaar te verdringen.
De afstand overbruggen
How to Describe a Cloud brengt voor mij op mooie wijze het opbloeien en afzwakken van banden in onze individualiserende wereld in beeld. Misschien neemt de afstand tussen onze zielen wel toe in onze door technologie verbonden maatschappij, maar het is nog steeds niet onmogelijk om die afstand te overbruggen met wat goede wil. Misschien is het daarvoor wel noodzakelijk rustige, serene plekken te hebben in de samenleving, zoals het platteland waar Linings moeder woont. Want als het licht daar even hapert, kan iemand ongezien zijn hand op die van de ander leggen.
