Recensie: Al mijn zonen door TGA
4 mei 2013, 22:31 | Jeroen
Het vorige stuk door Arthur Miller was Na de Zondeval ook door de Toneelgroep Amsterdam, bewerkt door Eric de Vroedt. Deze keer was het stuk van Miller Al mijn Zonen (All my Sons), geregisseerd door Thilbaud Delpeut.
Het podium is in vier vlakken verdeeld. Dit geeft zowel optisch als psychisch diepte. De acteurs kunnen kiezen om zich binnen hetzelfde vlak als de ander te positioneren of juist niet. Dit geeft een extra dimensie. Letterlijk en figuurlijk. Sta ik naast degene of wil ik mij juist distantiëren. Daarnaast is het vooral praktisch, maar daarover later meer.
Met script in de hand
In de lobby van de stadsschouwburg is al te lezen dat Karina Smulders ziek is en dat Hélène Devos haar rol zal overnemen, met script in hand.
Het stuk begint met iedereen in pyjama. Het heeft ‘s nachts gestormd. De boom die Kate, een sterke rol van Marieke Heebink, heeft geplant voor haar vermiste zoon Larry is omgewaaid. Hij was piloot in de Tweede Wereldoorlog en wordt al ruim 3 jaar vermist, toch gelooft ze in zijn terugkeer. Haar man Joe, een geloofwaardige rol van Fred Goessens, is een succesvol ondernemer. Hij is rijk geworden door de verkoop van vliegtuigonderdelen in de oorlogsjaren.
Chris (Roeland Fernhout) is de zoon die de oorlog heeft overleefd. Hij is door de dood van oudste zoon Larry de gedoodverfde opvolger in het familiebedrijf. Zijn plan is om met Ann (een rol die naar omstandigheden erg goed uitgevoerd wordt door Hélène Devos) te trouwen, de vrouw van zijn vermiste broer Larry. Dat vindt Joe lastig. Hij denkt dat dit voor Kate haar laatste hoop op een terugkeer van haar zoon zal doen opgeven. Op zich niet zo’n slecht idee aangezien het onderhand tijd wordt dat ze de waarheid onder ogen ziet, aldus Chris.
Tussen de bedrijven door wordt harde jazz gespeeld en dansen de acteurs wat lomp en dwaas. De muziek is goed, maar de poging tot feestvieren lijkt wat banaal. Het stuk kenmerkt zich ook door de vele dialogen die door elkaar heen lopen. Men laat elkaar niet uitpraten. Soms wordt dit onderbroken door geschreeuw. Het werkt tot het geschreeuw goed, dan overvalt mij toch het gevoel van oud Hollands marktkoopmanschap. Wat het wel illustreert is het gebrek aan respect tussen de personages. Men luistert niet naar elkaars gevoelens en ideeën.
De intrige in het verhaal ligt echter niet in de vermiste zoon of het huwelijk tussen Ann en Chris. Er is iets verschrikkelijks gebeurd in de fabriek van Joe, waar zijn compagnon Steve de schuld van heeft gekregen en nu jaren in de bak voor zit. In de oorlog zijn onderdelen verkocht die mankementen hadden, hierdoor zijn 21 vliegtuigen neergestort. Pijnlijk detail is dat de compagnon de vader van Ann is. Wanneer George (Alwin Pulinckx), de broer van Ann en dus zoon van Steve, komt opdagen zet hij de boel op scherp. Hij twijfelt aan de schuld van zijn vader en verdenkt Joe.
In de climax van het stuk gaan de ‘floodgates’ letterlijk open. De confrontatie tussen vader Joe en zoon Chris wordt letterlijk overspoelt door een stormvloed. Sprinkler installaties zorgen voor een enorme regenbui (de vierendeling en de hierdoor aanwezige de geulen in het toneel zijn handig voor de afvoer van de enorme hoeveelheid water) terwijl de twee verbaal en fysiek elkaar te lijf gaan.
Het nummer van Sam Cooke: A change is gonna come sluit goed aan op wat er allemaal voor de mensen uit het stuk en de wereld om hen heen zal veranderen.
Dood, moord, liefde en intrige… Een genot om naar te kijken.
