Wish you were here: Jonathan Littell
27 januari 2016, 17:54 | Jeroen
Als opmaat voor de wereldpremière van De welwillenden – geregisseerd door Guy Cassiers – organiseert Toneelgroep Amsterdam op 15 februari een unieke avond rond Jonathan Littell met o.a. Connie Palmen, Job Cohen, Bart van der Boom en Boris Noordenbos. Hoe dik is het laagje vernis dat op ons zit en dat we beschaving noemen? Zit er werkelijk een SS’er verscholen in elk van ons?
Wish you were here
In de programmaserie Wish you were here stelt TA eenmalige avonden samen rond auteurs of thema’s die een prominente plek op het repertoire innemen. Na o.a. Tennessee Williams, William Shakespeare en Louis Couperus, staat in deze editie de auteur Jonathan Littell centraal. Zijn vuistdikke roman over de Jodenvervolging tijdens WO II werd tegelijk bekroond en bekritiseerd. Door het verhaal vanuit het standpunt van een dader te vertellen – SS-officier Max Aue, in de voorstelling vertolkt door Hans Kesting – laat Littell zien dat het Derde Rijk niet buitenmatig bevolkt was door monsters of perverten, maar door gewone burgers, die door het nationaalsocialisme collectief opschoven in de richting van de totale waanzin.
Jonathan Littell
Op maandag 15 februari loodst gastheer Lex Bohlmeijer het publiek door een wel erg bijzondere Wish you were here, Jonathan Littell-avond en lezen TA-acteurs nog niet eerder getoonde scènes. Zo spitst Job Cohen zich toe op de actualiteit: wat zegt deze roman over de samenleving waarin we leven? Kan een gruwelijke oorlog van dergelijk formaat weer plaatsvinden in Europa? Connie Palmen richt zich op de spanning tussen de groep en het individu als het gaat om daderschap. Waar de overtuigingskracht van een leider de meeste weerklank vindt binnen een groep, hoopt de romanschrijver zich vooral te kunnen concentreren op het individu. Historicus Bart van der Boom spreekt over de verschillende daderschapsmotieven: de bevrijde barbaar, de dader als gelovige en de meeloper. Hoe wordt iemand een dader? En literatuurwetenschapper Boris Noordenbos gaat dieper in op ‘een podium voor de dader’ in kunst. Hij neemt De welwillenden en de documentaires The act of killing en The look of silence van Joshua Oppenheimer als rode draad in zijn lezing over hoe kunstenaars een gebeurtenis vanuit het daderperspectief in beeld brengen.
De volgende editie van Wish you were here vindt plaats op 25 april (Hugo Claus). De voorstelling De welwillenden gaat op 10 maart in Antwerpen bij Toneelhuis in première.
Gastsprekers
Job Cohen (1947) is jurist, ex-politicus, oud-burgermeester van Amsterdam en momenteel o.a. werkzaam als voorzitter van het Amsterdams 4 en 5 mei comité. Als voorzitter van het comité houdt hij, evenals tijdens zijn politieke carrière, vrijheid en tolerantie hoog in het vaandel.
Connie Palmen (1955) is een van Nederlands bekendste schrijfsters en eveneens filosofe. Ze debuteerde met de roman De Wetten waar ze in 1992 het Gouden Ezelsoor voor won. Andere bekende titels van haar hand zijn De vriendschap (1995), I.M. (1998) en Lucifer (2007). Afgelopen jaar kwam Palmens nieuwe roman Jij zegt het uit.
Bart van der Boom (1964) is historicus en universitair docent Moderne Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij won met het boek Wij weten niets van hun lot de Libris Geschiedenisprijs in 2012. In dit werk stelt hij de vraag centraal wat Nederlanders tussen 1940 en 1945 over de gruwelijke gebeurtenissen in het Oosten wisten. Daarnaast schrijft hij geregeld artikelen en recensies voor o.a. De Volkskrant, NRC Handelsblad en De Groene Amsterdammer.
Boris Noordenbos (1983) is literatuurwetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam. Voor zijn dissertatie Messages from the Black Hole: Post-Soviet Literature in Search of a Russian Identity (Groningen, 2013) ontving hij in 2014 de Keetje Hodshon prijs. Momenteel doet hij onderzoek en geeft hij onderwijs over o.a. cultural memory en trauma.
wish you were here, jonathan littell | ma 15 feb | 20:00 | € 18 | stadsschouwburg amsterdam
