De Ennik-collectie in EYE
13 augustus 2013, 15:32 | Jeroen
De Ennik-collectie is een grote particuliere filmverzameling die de familie Ennik in de jaren negentig aan het toenmalige Filmmuseum overdroeg. De collectie beslaat negentig jaar filmgeschiedenis en bevat een aantal grote ontdekkingen. Deze werden door EYE gerestaureerd, gedigitaliseerd en op internationale festivals gepresenteerd.
Voor het eerst zijn hoogtepunten uit de Ennik-collectie in EYE te zien, in wervelende vaudeville-familievoorstellingen en cinema concerten. Gelijktijdig presenteert EYE de tentoonstelling Stills van Joyce Ennik, gebaseerd op bijzondere filmbeelden uit de Ennik-collectie.
De heer Ennik was een verwoed filmverzamelaar. Vanaf de jaren vijftig kocht hij ongezien partijen filmblikken op in de hoop er iets bijzonders tussen te vinden. Eerst bewaarde hij de blikken thuis in Friesland, later – toen daar geen ruimte meer was – ook onder vloerplanken of op zolder bij plaatselijke ondernemers. Wekelijks kwamen vrienden en familie bij de Enniks bijeen om deksels van filmblikken te lichten en oude filmrollen in projectie te zien: kluchten, melodrama’s, documentaires van verre oorden – sommige deels in staat van ontbinding, incompleet of in verkeerde volgorde gedraaid.
Grote ontdekkingen
In veertig jaar verzamelde Ennik 750 films, waaronder vele unieke kopieën die alleen dankzij zijn verzamelpassie bewaard zijn gebleven. De collectie beslaat negentig jaar filmgeschiedenis, van Duitse en Franse komedies uit 1906 tot producties van vlak voor Enniks dood in 1992. Toen de verzameling in de jaren negentig aan het toenmalige Filmmuseum werd overgedragen, betekende dat een enorme verrijking voor de museumcollectie. Grote ontdekkingen waren onder meer de verloren gewaande film Majoor Frans (1916) van Maurits Binger en het ironische melodrama La belle dame sans merci (1920) van Germaine Dulac. Deze unieke nitraatprints, en andere vergeten Italiaanse, Franse en Duitse films uit de stille film-periode, werden door EYE gerestaureerd, gedigitaliseerd en met succes op internationale festivals gepresenteerd. Hoogtepunten uit de Ennik-collectie zijn nu voor het eerst in EYE te zien, in een reeks van vijf filmvoorstellingen.
Filmprogramma Deksels!: wervelende vaudeville en cinema concerten
Van 5 oktober t/m 3 november vertoont EYE elk weekend een filmprogramma met bijzondere films uit de Ennik-collectie. Op 12 oktober en 3 november brengt EYE wervelende vaudeville voor het gezin, met korte slapsticks, kluchten en animaties. De films, met onder meer Charlie Chaplin en Mabel Normand, worden theatraal en met humor gepresenteerd en door studenten van het Utrechts Conservatorium van live muziek voorzien. Op 19 en 27 oktober staan twee cinema concerten op het programma: de melodrama’s Justice d’abord! (1921) en Signori Giurati (1916) zijn dan te zien met live muzikale begeleiding. Zie eyefilm.nl voor meer informatie over de te vertonen films.
Workshop voor kinderen
Fotograaf Niek Michel geeft 19 oktober twee workshops in EYE, waarin kinderen slapstick stop-motionfilms kunnen maken. Voor de komst van de digitale animatie was stop-motion een van de belangrijkste special effects-technieken in de filmindustrie. Vechten, van de trap af rollen, door de lucht vliegen… met stop-motion lijkt het allemaal net echt. De workshops beginnen om 13.00 en 15.00 en kosten € 8,50 per deelnemer.
Tentoonstelling: Stills van Joyce Ennik
Het Ennik-filmprogramma opent op 5 oktober, gelijktijdig met de presentatie van het kunstproject Stills van kunstenaar Joyce Ennik. Voor deze tentoonstelling en bibliofiele uitgave gebruikte Joyce Ennik de filmverzameling van haar vader als inspiratiebron. Uit duizenden stills koos ze een aantal sfeerbeelden uit haar herinnering: landschapsshots, een achtervolging in een oude stad, een boot op een rivier. Volgens een negentiende-eeuwse fotografische techniek maakte ze daar gomdrukken van. Acht van deze gomdrukken zijn van 5 oktober t/m 3 november in groot formaat in de foyer van EYE te zien, vergezeld van wandprojecties met fragmenten uit de Ennik-collectie, een dvd over het werkproces en een door Joyce Ennik vormgegeven kunstenaarsboek dat in gelimiteerde oplage verschijnt en in de winkel van EYE te koop is.
