Recensie: Like Father, Like Son
24 november 2013, 11:06 | Jeroen
Onze levens volgen grotendeels gebaande paden. Sommigen scheuren over snelwegen, anderen hobbelen over landweggetjes en waar we naartoe gaan, wordt mede bepaald door de weg. Het gezin Nonomiya zit duidelijk op de snelweg; vader Ryota heeft een goede, maar drukke baan, moeder Midori zorgt voor het huishouden en hun zesjarige zoon Keita, die net is toegelaten tot een prestigieuze, private school. Maar wanneer ze te horen krijgen dat Keita in het ziekenhuis verwisseld is met hun echte zoon Ryusei zijn ze plotseling gedwongen van de snelweg af te gaan en bij de eerstvolgende kruising een goederentrein vol tegenstrijdige gevoelens te laten passeren. Want wie is nu je echte zoon? Degene die je genen draagt of degene die je zes jaar lang hebt opgevoed?
Tegengestelde gezinnen
Als regisseur en schrijver Hirokazu Koreeda niet zelf Japans was geweest had ik gezegd dat de Nonomiya’s beledigend stereotiep Japans zijn. Het gezin is compleet op prestaties gericht. Ryota acht zich op zijn werk onmisbaar en is daardoor minstens zes dagen per week van huis. Toch is het zijn mening die telt thuis: Keita moet bijvoorbeeld iedere dag zijn pianospel oefenen. Midori voert de opdrachten van haar man met enige tegenzin, maar zonder tegenspraak, uit. Het gezin van Ryusei is is juist een gezellige rommelboel. Ryusei en Keita gaan op proef bij elkaars ouders logeren waarbij de tegenstellingen tussen de gezinnen een interessante dynamiek opleveren.
De mededeling van het ziekenhuis over de verwisseling van de baby’s zet een proces in gang dat bijna niet te stoppen is. Iedere handeling van de kinderen is ineens verdacht: past Keita wel in het prestatiegerichte gezin? Blijft hij achter omdat hij toch andere genen heeft? En zou Ryusei misschien beter aarden? Er is maar een manier om deze vragen te beantwoorden en dat is de kinderen ruilen. Volgens het ziekenhuis besluiten alle ouders in een dergelijke situatie tot een ruil, maar in werkelijkheid lijkt het voor deze ouders onmogelijk om van het kind dat ze jaren hebben verzorgd afscheid te nemen.
Ryotas proces
Geleidelijk komt Ryotas beleving in dit hele proces steeds meer op de voorgrond te staan in Like Father, Like Son. Hij heeft eigenlijk zijn vaders afstandelijke manier van met kinderen omgaan overgenomen, ondanks de haat-haat-relatie die hij met hem heeft. En nu wordt hij in het gezin van Ryusei geconfronteerd met een hele andere manier van kinderen opvoeden. Dit brengt hem langzaam, heel langzaam aan het twijfelen over de keuzes die hij gemaakt heeft.
Tot mijn eigen verbazing deed deze ontwikkeling in de film me op een onaangename wijze denken aan Amerikaanse films als Big Daddy met Adam Sandler en The Game Plan met Dwayne Johnson. In beide films moet een man plotseling en ongewild de zorg voor een kind op zich nemen. Dit houdt voornamelijk in dat hij leert hoe het is om een ouder te zijn. Aangezien dit proces de hele film in beslag moet nemen en de formule voor goed ouderschap ongeveer bestaat uit een deel structuur en twee delen liefde en toewijding ben je als kijker eigenlijk voornamelijk aan het wachten tot de man tot deze conclusie komt. Hetzelfde geldt eigenlijk voor Ryota: vanaf de eerste scène weet je dat hij zijn prioriteiten verkeerd stelt en zich dit ergens in de film gaat realiseren. En ik vond twee uur wachten hierop erg veel.
De voldoening van een goed uitgewerkt concept
Het is een opmerkelijke conclusie: aan de ene kant wil ik de nuance waarmee Koreeda de dynamiek tussen de twee gezinnen weergeeft prijzen. Aan de andere kant bekritiseer ik hem vanwege het gebrek aan nuance en de voorspelbaarheid in de verhaallijn van Ryota. Uiteindelijk overheerst voor mij de voldoening van een goed uitgewerkt concept. Via de verwisseling van kinderen onderzoekt Koreeda wat ons bindt aan onze kinderen, en stelt hij belangrijke vragen over het belang van erfelijke en aangeleerde eigenschappen. Bovendien is Like Father, Like Son diep genesteld in de Japanse cultuur zonder dat je daar als Nederlandse kijker in verdwaalt en dat is altijd een fijne ervaring.
