Recensie: Fruitvale Station

5 januari 2014, 14:33 | Jeroen

De eerste shots van Fruitvale Station zijn niet geschoten door de director of photography van de film, Rachel Morrison, maar door een amateur die tijdens de nieuwjaarsnacht van 2009 op het metrostation uit de titel aanwezig was. Op deze beelden zien we de gebeurtenissen die leidden tot de dood van Oscar Grant. Regisseur Ryan Coogler toont ons in de rest van de film de laatste dag in het leven van deze 22-jarige man en de zinloosheid van zijn dood.

Voornemens en een worsteling

De Oscar Grant die we te zien krijgen, is vader van een meisje en probeert nog samen met de moeder van het kind een toekomst op te bouwen. Hij worstelt met de kaarten die het lot hem toebedeeld heeft: opgegroeid in de Bay area, een ghetto buiten San Francisco, heeft hij weinig keuzes. In het verleden heeft hij zich ingelaten met (drugs)criminaliteit en daardoor tijd in de gevangenis doorgebracht. Maar de jaarwisseling is een tijd van voornemens en Oscar heeft zich voorgenomen om zijn eigen leven niet langer te saboteren. Hij is begonnen aan de worsteling die we allemaal moeten voeren: die met de slechte neigingen in ons.

We zien deze worsteling in films tegenwoordig vooral gevoerd worden door het type mannen dat veelal door Vince Vaughn en Adam Sandler wordt vertolkt. Mannen die niet volwassen willen worden en alle verantwoordelijkheid ontlopen. Oscar kent die luxe niet: zijn keuze is óf voorzien in de behoeften van zijn gezin door criminaliteit óf niet weten hoe de volgende keer de huur betaald moet worden. Hij is zijn baan namelijk kwijt en weet niet wat hij in het nieuwe jaar zal gaan doen, maar hij weet wel dat het iets legaals zal zijn.

Ongemakkelijke verhoudingen

Oscar zal de kans alleen nooit krijgen om zijn voornemens waar te maken. Het lot is voor hem niet zo vergevingsgezind als het meestal wel is voor de kindmannen van Vaughn en Sandler. Waar zij aan het eind van de film vergiffenis voor hun wangedrag hebben gekregen van hun geliefde/ouders/kinderen is Oscar dood. En dat heeft alles te maken met de huidskleur van laatstgenoemde.

De multiculturele samenleving is er een van ongemakkelijke verhoudingen. Mensen moeten constant over hun door de natuur ingebakken vooroordelen heenstappen in hun omgang met het vreemde. In Fruitvale Station zien we dit een aantal keer terug. Oscar helpt een blanke vrouw in de supermarkt aan een recept dat ze nodig heeft, maar zij moet eerst over haar angst voor een voor haar onbekende zwarte man worden geholpen door een medewerker van de supermarkt. Een gesprek tussen Oscar en een blanke man terwijl ze op hun vriendinnen wachten die naar de wc zijn, wordt ook pas na enige aarzeling hartelijk.

Vergevingsgezindheid voor een zwarte man

Deze mensen zijn niet bewust racistisch, zelfs de politieagenten die verantwoordelijk zijn voor de dood van Oscar zijn dat niet, zo toont Coogler ons. Desalniettemin zijn hun eerste, onbewuste reacties voldoende om het leven van iemand die tot een minderheid behoort en stuk moeilijker te maken dan nodig is. De boodschap van Fruitvale Station is dat deze onbewust opgeworpen hordes zelfs tot iemands zinloze dood kunnen leiden. Ze zorgen er namelijk voor dat het lot een stuk minder vergevingsgezind is voor een zwarte man.



Share |

Gerelateerde artikelen