Recensie MTMF: Narco Cultura‏

24 maart 2014, 11:02 | Jeroen

In Ciudad Juárez, een Mexicaanse stad pal aan de grens met de Verenigde Staten bij El Paso, woedt een hevige drugsoorlog. Aan de ene kant probeert het Sinaloa-kartel er de controle over drugssmokkelroutes te veroveren en aan de andere kant heeft president Felipe Calderón het als een van de belangrijkste fronten in zijn oorlog tegen de drugskartels aangewezen. We volgen in Narco Cultura de forensisch onderzoeker Richard Soto die de enorme toename van lijken (zo’n tienduizend in vijf jaar) door deze dubbele oorlog op professioneel en persoonlijk niveau moet zien te verwerken. Dat eerste lukt in ieder geval maar mondjesmaat, want bij slechts drie procent van de moorden kan er echt onderzoek gedaan worden. Bij de rest is daar gewoonweg geen tijd voor. De effecten van deze oorlog op de gemeenschap van Juárez worden zo pijnlijk duidelijk in beeld gebracht.

Maar debuterend documentairemaker Shaul Schwarz beschouwt ook de narcocorrido, een subcultuur die het drugsgeweld verheerlijkt, met name in de vorm van muziek. In deze muziek worden echte gewelddadige gebeurtenissen en hun daders bezongen. Schwarz volgt hierbij de opkomende artiest Edgar Quintero, een in de Verenigde Staten opgegroeide zanger die het drugsgeweld niet van dichtbij kent. Zijn muziek slaat enorm aan bij veelal arme, laagopgeleide immigranten, die zich zo voor een avond narco kunnen voelen. Crimineel zijn staat zoals eerder bij gangsta rap en ook in country gelijk aan vrijheid, glamour en succes.

Ellende verheerlijkt

Het tegenover elkaar stellen van de dagelijkse ellende die door het drugsgeweld veroorzaakt wordt – de lijken die van de straat worden gehaald, de huilende familieleden en de doodsbedreigingen gericht aan politieagenten – en de verheerlijking van datzelfde geweld is behoorlijk schokkend. Schwarz kiest ervoor om constant de tegenstelling te zoeken door abrupte overgangen tussen de portretten van Richard en Edgar. Op een (twijfelachtig) nieuw hoogtepunt voor de zanger volgt steevast een nieuw dieptepunt voor Edgar.

Een tweede ervaring van dezelfde schok is per definitie minder sterk dan de eerste. Het is als de Chileense nieuwspresentator die doorgaat met zijn werk terwijl een aardbeving van 6,7 op de schaal van Richter de studio doet schudden en zijn Amerikaanse collega’s die bij een van 4,4 onder het bureau duiken. De Chileen is gewoon meer gewend. Schwarz lijkt dit effect niet te kennen, want hij deelt wel een keer of tien dezelfde schok uit aan zijn publiek. De eerste paar keer werk dat nog, maar daarna begint het ronduit te vervelen. Met als (hopelijk onbedoeld) gevolg dat je met een schuldgevoel de zaal verlaat, want hoe kan zo veel ellende nou saai aanvoelen?

Nauwelijks verdieping of ontwikkeling

Daarbij weet Schwarz zijn portretten nauwelijks verdieping of ontwikkeling te geven. Richard speelt tijdens de hele film met de gedachte om er de brui aan te geven en naar de VS te vertrekken, Edgar maakt wel de trip de grens over om de narco cultura direct te beleven. Maar de brave wetsdienaar komt niet tot een besluit over een vlucht en de zanger met het bord voor de kop is kansloos wat betreft het verkrijgen van een realisatie aangaande de bizarre cultuur die hij aanbidt. Wat dan overblijft zijn, grof gezegd, een verzamelaar van lijken die nauwelijks moorden oplost en een vertegenwoordiger van een smakeloze subcultuur zoals er velen voor hem zijn geweest en er velen zullen volgen. Daarmee doet Schwarz geen recht aan een complex en belangrijk onderwerp.



Share |

Gerelateerde artikelen