Recensie: Wish you were here door TGA
23 maart 2013, 13:26 | Jeroen
De setting is het decor van het stuk Kinderen van de Zon door de Toneelgroep Amsterdam dat vanaf vandaag te zien is. Boven het decor is een fragment uit De Toverfluit) te zien.
Het is alweer de derde editie van Wish you were here dit jaar. Ingmar Bergman heeft zich weten te scharen tussen baanbrekende schrijvers als Shakespeare, Ibsen en Tsjechov. In eerste instantie zal je denken dat deze regisseur niet in dit rijtje past. Bergman schreef echter zelf ook al zijn scripts. Hij is een grote inspiratiebron voor de Toneelgroep Amsterdam en regisseur Ivo van Hove en heeft zo in dit illustere rijtje een plekje verworven.
Hugo Koolschijn start met een schrijven door Bergman bij het scenario van de film Face to Face. Hij zegt: “Beste medewerkers, we gaan een film maken over leven, liefde en dood”. Een serieus relaas over de mens en zijn emoties, relatie tot anderen en hoe dit op film te krijgen volgt.
De rode draad deze avond is de mens in al zijn facetten, maar dan vooral erg serieus allemaal. Misschien is dit omdat Ellen Walraven de Hostess van de avond is. Haar professionele wederhelft Peter van Kraaij zit in de zaal.
Als een ware docent deelt ze papiertjes uit met daarop spreuken die het leven van Bergman moeten symboliseren. De aanwezige kunstenaars lezen netjes de spreuken op. Door het vrije karakter worden er weleens wat dubbel genoemd, wat dan wel weer leidt tot gelach uit de zaal. Een welkome ontspanning.
Een scene uit de film Face to Face met Hans Kesting en Suzanne Grotenhuis volgt. Opgelezen als altijd, maar desondanks voelen we mee met de scène tussen de twee.
De eerste gastspreker van de avond is aan de beurt Hans Beerekamp. Filmexpert ten top en schrijvend voor onder andere NRC next. Hij heeft een grote liefde voor Bergman. De eerste die hij zag was Het zevende Zegel. Hij was verkocht. Vanavond focust hij op de film en de daarna verschenen mini serie Fanny en Alexander. De film won maar liefst 4 Oscars in 1983, waaronder beste buitenlandse film. Aan de hand van verschillende scènes laat Beerekamp ons drie van de vier huishoudens in de film zien. Het vierde is het toneel en hij vindt dat dat al genoeg wordt benadrukt deze avond. De film lijkt Beerekamp haast autobiografisch.
Bergman was een man met een groot schuldgevoel. Hij zei: _Een kunstenaar moet zijn demonen voor zijn karretje spannen. Om deze demonen te illustreren spelen Bart Slegers en Eelco Smits een scène uit Dans der Marionetten.
In het interview op film dat volgt vertelt Bergman zelf over zijn demonen en het zijn er nogal wat. Bergman is oud in het interview en weet heel goed aan te geven waar een mens tegenaan kan lopen. Bergman blijkt een man met goed zelfbeeld.
De scènes uit Scènes uit een huwelijk zijn met Celia Nufaar en Suzanne Groothuis en Hugo Koolschijn met dezelfde Suzanne Groothuis. Ik heb Suzanne Groothuis nog niet gezien in een stuk van de TGA, maar het lijkt erop dat ze weer een goede aanvulling gevonden hebben.
Omdat de tweede gast van de avond er niet kon zijn vanwege ziekte krijgen we nog een bonus scène. Eelco Smits en Hans Kesting. Ze spelen twee mannen in een bootje. Het is uit de film Als in een donkere spiegel.
Climax van de avond is de derde en laatste gastspreker is schrijfster Charlotte Mutsaers. Het begint al met een mooie anekdote door Ellen Walraven over Mutsaers. Ze blijkt als kind niet met poppen te hebben gespeeld, maar met komkommers. Het stonk af en toe wat, maar dan werd het exemplaar in de tuin begraven en een nieuwe aangeschaft.
Ze was zo enthousiast dat ze gelijk ja zei op de uitnodiging. In bed die nacht probeerde ze een beeld te vormen van wat het nou was met die Bergman. Waarom heeft deze man zo’n invloed op mijn leven gehad?. En het bleef bij beelden, niet de verhalen, die herinnert ze zich niet meer. Beelden zoals die van het schaakspel tussen de ridder en de duivel in Het zevende Zegel.
Bergman zou volgens velen geen humor hebben. Volgens Charlotte Mutsaers wel. Ze heeft wat zeepreclames uit Zweden uit de jaren vijftig gevonden die geniaal zijn. Vol humor en totaal surrealistisch. Iedereen in de zaal en op de buhne ligt in een deuk.
Hierdoor eindigt de avond met een lach en optimistisch, maar ik heb leukere Wish you were here avonden beleefd.
De vierde en laatste avond is op 18 april. Deze avond zal in het teken van Anton Tsjechov staan.
