Hollandse Meesters
25 juni 2016, 22:13 | Jeroen
In september 2016 wordt choreograaf en ontwerper Toer van Schayk 80 jaar. Om deze bijzondere gebeurtenis te vieren danst Het Nationale Ballet een hommageprogramma met twee balletten van Toer van Schayk en balletten van Rudi van Dantzig en Hans van Manen.
De drie ‘Van’s’ bezorgden Het Nationale Ballet in de jaren zeventig en tachtig wereldfaam, wat internationaal al gauw werd aangeduid als de ‘Hollandse School’. In het hommageprogramma Hollandse Meesters wordt naast drie meesterwerken uit hun repertoire ook een nieuw ballet van Toer van Schayk gedanst. Hollandse Meesters is van 14 tot en met 25 september te zien in Nationale Opera & Ballet, Amsterdam.
Toer van Schayk 80 jaar
Er wordt uitgebreid stilgestaan bij de 80ste verjaardag van Toer van Schayk (Amsterdam, september 1936). Op de dag van de première van Hollandse Meesters verschijnt bij Walburg Pers het boek Toer van Schayk. Danser, choreograaf & kunstenaar van Astrid van Leeuwen, Maaike Staffhorst en Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier. Op 27 september organiseert het filmmuseum Eye Amsterdam An evening with Toer van Schayk met onder andere fragmenten uit documentaires over Toer, dansfilms van zijn hand en een live optreden door Het Nationale Ballet. Voorafgaand aan Hollandse Meesters wordt het jaarlijkse Gala van Het Nationale Ballet, op donderdag 7 september, mede opgedragen aan Toer van Schayk.
Biografie
De multi-getalenteerde kunstenaar Toer van Schayk choreografeert, schildert, beeldhouwt, ontwerpt decors en kostuums met groot vakmanschap, precisie en oog voor detail. Al ruim vijftig jaar is hij werkzaam voor Het Nationale Ballet. Van Schayk begon zijn danscarrière bij het Nederlands Ballet, verruilde de dans voor een opleiding tot beeldhouwer, maar keerde in 1965 terug op het danspodium. Hij maakte indruk met zijn indringende en expressieve vertolkingen en, vanaf 1971, met zijn balletten. In totaal maakte hij zo’n veertig choreografieën, waaronder Notenkraker en Muizenkoning. Dit ballet is, net als zijn ontwerpen voor onder meer Het Zwanenmeer, Romeo en Julia en Giselle, nog met grote regelmaat bij Het Nationale Ballet te zien.
Programma
Centraal in Hollandse Meesters staat Toer van Schayks monumentale Requiem (1990), op Mozarts gelijknamige muziek. In de choreografie stelt Van Schayk een ook nu nog zeer actueel thema aan de orde: de menselijke schuld aan de vernietiging van de natuur. Hij doet dat grotendeels op abstracte wijze, in lyrische, aangrijpende duetten en imposante groepsstukken met prachtig verspringende structuren. Naast de reprise van Requiem maakt Toer van Schayk een nieuw duet voor Het Nationale Ballet.
Voor Rudi van Dantzigs Vier letzte Lieder, ontwierp Van Schayk de stemmige kostuums en schilderde hij het prachtige decordoek. Van Dantzig liet zich voor zijn choreografie inspireren door de gelijknamige compositie van Richard Strauss. In vier duetten geeft hij op weemoedige wijze uiting aan het thema van de aanvaarding van de dood. Sinds de première in 1977 is de choreografie over de hele wereld veelvuldig uitgevoerd.
Hans van Manens Adagio Hammerklavier uit 1973 wordt gezien als een van de topstukken uit de begintijd van de drie ‘Van’s’. De choreografie geldt tegenwoordig als een van de klassiekers van de twintigste-eeuwse danskunst en werd in 2014 nog door het befaamde Russische Marijinski Ballet op het repertoire genomen. Zelf noemt Van Manen de choreografie een ‘ode aan de vertraging’. Geïnspireerd door een adagio uit een pianosonate van Beethoven onderzoekt hij hóe langzaam een beweging kan zijn.
Hollandse Meesters
Nieuw werk – wereldpremière
Choreografie: Toer van Schayk
Muziek: Eugène Ysaÿe
—-
Vier letzte Lieder
Choreografie: Rudi van Dantzig
Muziek: Richard Strauss – Vier letzte Lieder
—-
Adagio Hammerklavier
Choreografie: Hans van Manen
Muziek: Ludwig van Beethoven – Derde deel (adagio) uit de Pianosuite nr 29 in Bes, opus 106
—-
Requiem
Choreografie: Toer van Schayk
Muziek: Wolfgang Amadeus Mozart – Requiem
Muzikale begeleiding door Het Balletorkest o.l.v. Matthew Rowe
Met medewerking van Toonkunstkoor Amsterdam o.l.v. Boudewijn Jansen
Solisten Requiem: Machteld Baumans, Helena Rasker, Marcel Reijans, Frans Fiselier
Sopraan Vier letzte Lieder: Barbara Haveman
Voorstellingen in Nationale Opera & Ballet
woensdag 14, vr. 16, za. 17, do. 22, za. 24 en zo. 25* september 2016
aanvang: 20.15 uur / * 14.00 uur
