6 april 2018, 10:22 | Jeroen

De EYE Art & Film Prize is op 5 april uitgereikt aan beeldend kunstenaar Francis Alÿs. De jaarlijkse prijs is in 2015 door EYE en het Paddy & Joan Leigh Fermor Arts Fund in het leven geroepen ter stimulering van nieuw werk van een kunstenaar of filmmaker die een belangrijke bijdrage levert aan het grensgebied van film en beeldende kunst.

Francis Alÿs (België, 1959) is opgeleid als architect en verhuisde in 1986 naar Mexico-Stad. Tijdens zijn vele wandelingen begon hij het dagelijkse leven in de stad vast te leggen, waarbij hij zich als kunstenaar nooit afzijdig houdt. In 2016 reisde hij negen dagen embedded mee met Koerdische Peshmerga-troepen buiten Mosul, vastgelegd in zijn videowerk (Untitled, Mosul, Iraq, 31 Oct 2016), vorig jaar te zien in het Irakese paviljoen op de Biënnale van Venetië.

In zijn korte film Paradox of Praxis: Sometimes Making Something Leads to Nothing uit 1997 duwt de kunstenaar negen uur lang een groot blok ijs door de drukke straten van Mexico-Stad totdat het ijs volledig is gesmolten. In Peru hielpen vijfhonderd vrijwilligers hem met het verplaatsen van een duin, schepje voor schepje, vastgelegd in When Faith Moves Mountains (2002). Deze toegewijde Sisyfusarbeid is een terugkerend beeld in zijn werk waardoor hij ook wel de ‘architect van het absurde’ is genoemd.

Grenzen

Sinds 2004 richt Alÿs zich op grenslocaties, om uit te zoeken wat de rol van de kunstenaar is op sociaal-politiek beladen plaatsen. Wat kan de kunstenaar zeggen dat niet al door de media is verteld? Zo filmde hij in de grensstad Ciudad Juárez, de meest wetteloze stad van Mexico, in de Straat van Gibraltar en de wateren die Cuba van Florida scheiden. In Jeruzalem liet hij een spoor van groene verf achter langs de zogenaamde Groene Lijn, die bij de wapenstilstand van 1948 als grens werd aangemerkt. Alÿs maakt daarnaast video’s over kinderspelletjes die over de hele wereld worden gespeeld. In Reel-Unreel (2011) tikken Afghaanse kinderen met hun hand twee filmspoelen door het landschap: de voorste spoel ontrolt een film, de tweede rolt de film weer op.

Bijna alle projecten van Alÿs beginnen met een performance, in veel gevallen een wandeling door de stad, waaruit verschillende werken ontstaan – van handgetekende animatieloops en video’s tot sculpturen, schilderijen en tekeningen. Zijn werk is speels en serieus tegelijk, en staat altijd midden in de wereld.

Alÿs heeft solotentoonstellingen gehad in onder andere de Tate Modern in Londen (2010) en het MoMA in New York (2011).

EYE Art & Film Prize

EYE Filmmuseum en het Paddy and Joan Leigh Fermor Arts Fund hebben in 2015 een jaarlijkse prijs in het leven geroepen ter stimulering van nieuw werk van een kunstenaar of filmmaker die een belangrijke bijdrage levert aan het grensgebied van film en beeldende kunst. Aan de prijs is een geldbedrag van 25.000 Britse pond verbonden. Eerdere winnaars zijn Hito Steyerl (2015), Ben Rivers (2016) en Wang Bing (2017). Aan deze drie kunstenaars/filmmakers wijdt EYE een tentoonstelling die van 24 maart t/m 27 mei 2018 te bezoeken is.

Foto: Akam Shex Hadi, MOSUL, Iraq, november 2016