Recensie: Koningin Lear
11 april 2015, 09:51 | Jeroen
De moderne Shakespeare loopt rond in een strak pak en dito mantelpakje. Corporate Shakespeare. De koning is de CEO en zoals we in de hedendaagse maatschappij steeds vaker zien, een vrouw. Koningin Lear is haar naam. Ze staat aan het hoofd van het imperium Lear inc.. Get real, get Lear.
Frieda Pittoors geeft met haar titelrol aan een stuk te willen en kunnen dragen. Waar ik gewend ben Chris Nietveld of Halina Reijn in een hoofdrol te zien bij de Toneelgroep Amsterdam, is het Pittoors die het Koninklijk jaar bij de TGA haar Koningin geeft.
De bewerking is in handen van Tom Lanoye. Vorig jaar bewerkte Lanoye een andere Shakespeare Hamlet vs Hamlet. Naar mijn mening het beste stuk van 2014. Met de regie van Eric de Vroedt, die vorig jaar mij aan het lachen kreeg met De Entertainer.
De Lear van nu
Als je van een Koning een koningin maakt, dan moet je van de drie dochters zonen maken. Dus dat is het geval. CEO Lear belegt een meeting met haar drie zoons en de corporate jurist. Enige punt op de agenda is de verdeling van het rijk, Lear inc.
Ze verdeelt het over de drie zonen, Gregory (Roeland Fernhout), Hendrik (Jip van den Dool) en Cornald (Alwin Pulinckx). Ze moeten dan wel hun liefde voor haar in woorden vatten. Gregory slaagt met verve. Voor ons valt hij totaal door de mand met zijn walgelijke geslijm, maar voor een oude eenzame Koningin zijn de mooie woorden waardevoller dan de waarheid. Zoon Hendrik brengt het er niet veel beter vanaf qua oprechtheid. Hij beroept zich laf op de woorden van Gregory en benadrukt zijn inspanningen voor Lear inc. tot op heden en in de toekomst. Conald weigert aan deze poppenkast mee te doen. Hij zegt, belooft en hoeft niks. Het lijkt of alleen zijn waardigheid hem lief is.
Dit komt hem bij zijn wrede en bikkelharde moeder, duur te staan. Hij bestaat niet meer voor haar. Om nog onbekende reden probeert de jurist, die de zaken telkens naar zijn hand wil zetten, de Koningin ervan te overtuigen haar jongste zoon toch zijn deel te geven.
De vrouwen van de twee oudere broers Gregory en Hendrik brengen het er zoals verwacht ook niet al te best vanaf bij hun schoonmoeder. Connie (Janni Goslinga) de vrouw van Gregory schonk haar kleinkinderen. De vrouw van Hendrik genaamd Alma (Hélène Devos) lijkt als twee druppels water op haar schoonmoeder, ze is net zo hard en meedogenloos en heeft ook een grote lust naar macht en rijkdom. Beide het perfecte ingrediënt voor een vurige door jaloezie gevoede concurrentiestrijd.
Cougar Lear
Hoewel de boel verdeeld wordt, blijft de Koningin anders dan bij onze voormalige monarch en huidige prinses Beatrix gewoon de touwtjes in handen houden. Ze heeft een uitvoerige staf, die haar adviseert en zij adviseren en controleren elke stap die de broers zetten. De Koningin zelf wordt op de voet gevolgd door haar Personal Assistant Oleg (Vanja Rukavina). Hij is de trouwe, maar vooral net iets te jonge toyboy. Cougar Lear zorgt goed voor zichzelf.
Als tweede laag in het stuk zien we de strijd van jurist Kent (Gijs Scholten van Aschat). Hij probeert het rijk te redden in een woelige economische tijd. Zijn loyaliteit lijkt meer te bevatten dan enkel een zakelijke. De twist in het stuk komt vanuit deze laag. Hoewel voorspelbaar, past het goed bij het stuk vol bedrog, hebzucht en jaloezie.
Conclusie
Een spectaculair stuk met enkele hoogtepunten. Erg grappig is de Skype conversatie tussen van Aschat en Pulinckx waarbij de verbinding telkens wegvalt, heel herkenbaar. Of wanneer Rukavina tijdens een intermezzo danst op Russische Housemuziek. Fernhout gooit ook nog een mobiele telefoon door de zaal. Het spectaculaire zit hem vooral in de acteerprestaties. Pittoors draagt het stuk, zoals eerder aangegeven. Ze schakelt snel van de ene naar de andere emotie als dementerende vrouw en dat is een prestatie van formaat. Ook de manier waarop het stuk naar de hedendaagse samenleving wordt gehaald en enkele kritische noten worden gekraakt is mooi. Als climax is er de monoloog van Pittoors in een wervelende storm. Als geheel lijkt er echter iets niet helemaal te kloppen aan het stuk, het loop niet gladjes. Vandaar dat het niet de beste van de TGA is die ik tot nu toe gezien heb.
